Het concept voor de Waterwegwand of het Waterobject was oorspronkelijk in 2005 ontwikkeld door Anke Wijnja tot en met een functioneel object dat enkele jaren op Weizigt NMC heeft gefuntioneerd.
Het bestaat uit een doorsnede van een weggetje met een aangrenzend huis, sloot en riolering. Het doel van het object was om duidelijk te maken dat klimaatverandering het noodzakelijk maakt om rekening te houden met hoosbuien, aangezien bestaande rioleringen, sloten en rivieren hier niet op berekend zijn. De gebruikers van het object konden in de dwarsdoorsnede het effect van de miezerige regenbuien zoals we die in Nederland gewend waren vergelijken met de hevige hoosbuien zoals we die helaas nu inmiddels kennen. Vanuit een stortbak vol water kon het weggetje op verschillende manieren beregend worden. De kinderen konden met een handpomp het water weer terug naar de stortbak pompen.
Het unieke object dat Anke gerealiseerd had, was al geweldig, maar er waren nog wel verbeterpunten. Zo was het behoorlijk onderhoudsgevoelig. Omdat water transparant is, was de weg van het water moeilijk te volgen. De riolering overstroomde, maar de ernst daarvan was niet goed duidelijk. Als er menselijke uitwerpselen in kelders en sloten terecht komen, is dat immers een groot gezondheidsrisico. Tot slot was het door condensvorming niet goed te zien wat er precies gebeurde in het object.
Herontwerp
Door een uitgekiend ventilatiesysteem in combinatie met warmte isolatie, kon er op betaalbare wijze voor gezorgd worden dat condensvorming niet meer optrad. De handpomp kreeg een slagbegrenzing, waardoor het niet meer mogelijk was om te grote krachten uit te oefenen op het kwetsbare binnenwerk van de pomp. De omkasting werd deze keer gemaakt van RVS, waardoor vocht geen probleem meer was.
Door de riolering open te werken en trechtertjes te gebruiken, konden gebruikers precies zien waar er overstromingen plaatsvonden. In het huisje werden poppen geplaatst die via door stemacteurs ingesproken geluidsopnames commentaar leverden op de situatie. Dus als de kelder volstroomde met rioolwater, begon het koppeltje luidkeels te klagen over de stank in het huis. In de dwarsdoorsnede van de riolering werd de hoge waterstand duidelijker gemaakt door toevoeging van een drijvend object. Veel beter zichtbaar dan alleen een waterpeil.
Reflectie
Hoe goed het object van Anke ook al was: het tweede object was nog een stuk duidelijker, onderhoudsvriendelijker, speelser en mooier. Dat is niets ten nadele van de geweldige ontwerpster Anke Wijnja, maar gewoon hoe productontwikkeling werkt. Het is zoveel makkelijker om iets te verbeteren, dan om vanuit niets iets goeds te maken.
Toch ging er iets vreselijk mis in dit project: de doorlooptijd. Er zat gelijk al flinke druk op de realisatie. Het project werd half december gegund en de gevraagde opleverdatum was al in april. Dat is eigenlijk gekkenwerk, want je hebt verschillende partijen nodig die ieder iets geheel nieuws moeten maken en ook nog vaak op elkaar moeten wachten. In verband met reeds ingeplande werkzaamheden kon ik zelf pas in februari beginnen met dit project. Ik heb toen de fout gemaakt om te proberen aan de wens te voldoen van de opdrachtgever in plaats van gewoon te zeggen: “Wat jullie vragen is onhaalbaar”. Om de opleverdatum alsnog te halen had ik delen van de realisatie naast elkaar laten lopen die eigenlijk beter op elkaar hadden kunnen wachten. Dat leverde uiteindelijk geen tijdswinst op, maar juist vertraging. Zo zaten niet alle gaten die in de RVS omkasting moesten er bij plaatsing al in. Veel van de afwerking moest op locatie afgerond worden, in plaats van in de fabriek. Dat scheelt nogal in de productietijd.
Weer wat geleerd…